Arastirmalar, her 10 genç koronavirüs hastasindan birinin, hastaligin uzun vadeli etkilerinden muzdarip oldugunu ortaya koyuyor. Ayrica virüsün yeri varyantlariyla, giderek daha fazla çocuk ve ergeni de etkileniyor. Buna karsin toplum sorunun ciddiyetini fark etmekte yavas davraniyor. Bir yili askin bir süredir hayatimizin odagina yerlesen koronavirüs (Covid-19), daha uzun süre yasantimizi etkileyecege benziyor. Yapilan arastirmalar her gün yeni bir korkutucu sonuç ortaya koyuyor. Hastaligi geçiren 10 genç vakadan birisinde, virüsün çesitli ölçeklerde uzun vadeli hasarlari gözleniyor . Virüsün yeni varyantlari, bugüne kadar çok etkili olmadigi zannedilen çocuk ve gençlerde endise verici sonuçlara yol açiyor. Pandeminin baslangicinda gençler, Covid-19 ile yaslilara nispeten nadiren ciddi bir sekilde hastalandi. Ancak bu durum virüsün yeni varyantlari ile degismeye basladi. Ocak 2021’de yayinlanan bir Birlesik Krallik arastirmasina göre, enfekte çocuklarin yüzde yedisi “Long Covid” adi verilen uzun vadeli etkilerden muzdarip olacak. Çocuklarda ve ergenlerde bir korona enfeksiyonundan sonra konsantrasyon sorunlari ve düsük okul performansi gözleniyor. OKUMA SORUNLARI BAS GÖSTERDI Bir korona enfeksiyonunun uzun vadeli sonuçlariyla ilgili gittikçe daha fazla çalisma var. Köln Üniversite Hastanesi ve Londra’daki King’s College’dan bilim adamlari, ayakta tedavi gören hastalarin yüzde onunda enfeksiyondan alti ay sonra hala uzun süreli semptomlar oldugunu gözlemlediler. Bunlar bas agrilari, vücut agrilari, koku ve tat kaybi, zayif konsantrasyon ve hafiza problemlerini içeriyordu. Bazilarinin da artik okumaktan çok çabuk sikilmaya basladigi gözlendi. MUSLUGU KAPAMAYI UNUTAN HASTA Doktorlar, bir seyi yikamak için muslugu açtigini unuttugu için su basmis mutfaginda saskin saskin bakinan eski hastalardan bahsediyor. Baska bir kadin hastanin, taburcu olmasindan uzun süre sonra hafif stres altindayken tutarli cümleler kuramadigi gözleniyor. Düsüncelerini yazmasi istendiginde, kagit parçasina okunaksiz isaretler çiziyor. Genç bir hasta kalkip, giyindikten ve kahvalti yaptiktan sonra o kadar yorulmustu ki baska hiçbir sey yapamiyordu. Uzmanlara göre bu insanlarin çogu hayatlarindan kopmustu. Hepsi tek bir sey istiyordu: eski günlük yasamlarina geri dönebilmek. AGIR HASTALARDA KALICI ETKI BIRAKIYOR Arastirmalar, siddetli seyirleri olan Covid 19 hastalari için daha da ciddi uzun vadeli sonuçlari oldugunu ortaya koyuyor. Bu hastalarin yüzde 50 ila 70’inin Covid 19 hastaliginin sonuçlarindan uzun süre muzdarip oldugu gözleniyor. Bunun anlami, bir hasta hastaneden taburcu olsa da, normal hayata dönebilmesi için uzun süre gerekiyor. Bu hastalarin büyük kismi, taburcu olup hastaligi atlattiktan sonra merdiven çikmakta zorlaniyor. Doktorlar, bu hastalarin nefes alma ritmini yeniden bulmasi ve gücünü yeniden kazanmak için yavas yavas idmanlar yapmasi gerektigini vurguluyor. Enfekte olduktan aylar sonra bile hala nefes almada güçlük çekenler, bitkinlikle mücadele eden hastalara rastlaniyor. UZUN HASTALARIN SAYISI ARTIYOR Yapilan bir arastirmaya göre uzun Covid hastalarinin sayisi Almanya’da da artiyor. Berlin’deki ünlü Charité Klinigi bu tür hastalar için bekleme listesi hazirlamak zorunda kaldi. Immün yetmezlik poliklinigi, kronik yorgunluk sendromu olarak bilinen vakalari arastirmaya basladi. Ayrica, bir enfeksiyondan sonra kalici olarak kendini tükenmis hisseden ve artik önceki yasamlarina devam edemeyen daha birçok hasta oldugu da gözleniyor. Özellikle hastaligi siddetli geçirmeyen genç hastalarda bu tür rahatsizliklarin çok sayida oldugu belirtiliyor. YORGUNLUK HASTALIGI Geçmiste, sürekli yorgun hisseden kisiler için tükenmislik veya depresyon tanisi konuyordu ancak Covid-19 vakalarindan sonra kronik yorgunluk sendromunun bir tür otoimmün hastalik oldugu üzerinde duruluyor. Bu hastalarda bagisiklik sistemindeki sorunlarin enfeksiyondan sonra basladigi ve virüsle ilgili oldugu degerlendiriliyor. Enfeksiyondan sonra bagisiklik sistemi artik kendini kapatamiyor ve dengesini geri kazanamiyor. Bu durum sürekli yorgunluk olarak ortaya çikiyor. HASTALARIN YÜZDE 10’U LONG COVID’DEN MUZDARIP Epidemiyolojik arastirmalar, ayakta tedavi gören hastalarin yaklasik yüzde 10’unun alti ay sonra Long Covid’den muzdarip oldugunu gösteriyor. Bilim adamlari, bu hastalarin yüzde onunun kronik yorgunluk sendromundan muzdarip oldugunu tahmin ediyor. Alman bilimadamlari, korona enfeksiyonlarinin sayisi bu sekilde gelismeye devam ederse, yil sonuna kadar 100.000 kiside kronik yorgunluk sendromu gelisebileceginden korkuyor. Almanya’daki veriler, su anki hastalarinin çogunun genellikle profesyonel yasamlarinda olan, çocuklarina bakan ve aslinda hayatin ortasinda olan genç insanlar oldugunu gösteriyor. GENÇLER DE HASTALIGI CIDDIYE ALMALI Uzmanlar, Covid 19 hastaliginin uzun vadeli sonuçlariyla ilgili yeterince veri olmadigini hatirlatiyor. Bu nedenle özellikle enfekte olmus gençlerin ilerideki hayatlarinda nelerle karsilasabileceginin bilinmedigine isaret ediyor. Bu nedenle gençlerin de hastaliga karsi tedbirli olmasi konusunda uyarilarini tekrarliyor. Afyon HABERI
Yorumlar
Yorum Yap