Polislerden sonra en çok onlar siddete maruz kaliyor… En çok erkek hasta yakinlari siddet uyguluyor! 28 Nisan Saglikçiya Siddete Hayir Günü olarak aniliyor. Resmi veriler, saglik görevlilerinin siddetin hedefi oldugunu ortaya koyuyor. Halk sagligi uzmani Prof. Dr. Haydar Sur, Türkiye’de 2009 yili ve öncesi yüzde 21,2 olan saglik görevlilerinin siddet görme oranlarinin, 2020 yilinin ilk yarisinda yüzde 54,9 olarak kayitlara geçtigini söyledi. Prof. Dr. Haydar Sur, çalismalarin siddet türlerinin en fazla erkek hasta yakinlari tarafindan gerçeklestirildigini belirterek genel olarak sözel siddete ugramada kadinlarin, fiziksel siddete ugramada erkeklerin hem sözel hem fiziksel siddete ugramada yine kadinlarin ve meslek olarak da hemsirelerin daha riskli gruplar oldugunu kaydetti. Sur, “Saglik hizmetlerinde siddeti, iyi yönetisim ve iyi iletisim bitirir.” dedi. Üsküdar Üniversitesi Tip Fakültesi Dekani Prof. Dr. Haydar Sur, 28 Nisan Saglikçiya Siddete Hayir Günü dolayisiyla yaptigi açiklamada saglik alaninda bitmeyen siddete iliskin degerlendirmede bulundu. Siddet dünyanin da sorunu Günümüz Türkçesi’nde siddet kelimesinin, “bir olgunun gücü, yogunlugu, sertligi, yeginlik” anlamlarinda kullanildigi gibi “kaba kuvvet” anlaminda da kullanildigini kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Dünya Saglik Örgütü de siddeti, ‘Kendisine, baskasina, bir gruba veya topluma karsi kasti olarak fiziksel baski veya güç kullanmak, tehdit etmek veya fiiliyata geçirmek, yaralama, ölüm, psikolojik zarar, gelisim bozuklugu veya mahrum birakmaya neden olmak veya bu durumlarin gerçeklesme ihtimalini artirmak’ olarak tanimlamaktadir.” diye konustu. Prof. Dr. Haydar Sur, siddet uygulamayi zevk unsuru (psikopati), toplumsal güç gösterisi (sosyopati) veya bastan güç elde etmek için taktik (sosyopati) olarak kullanma maksadi yoksa bir kisinin siddete basvurmasi için bir sorun yasamasi gerektigini söyledi. Hemsirelik, en fazla siddet riski altinda olan ikinci meslek Kisinin bu sorunu siddet disinda çözme plani ve ümidi varsa siddete basvurmadigini kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Saglik hizmetlerinde siddet ülkelerin ekonomik ve kültürel özelliklerine bakilmaksizin dünya çapinda bir sorundur. Mesele profesyoneller ve kuruluslar tarafindan utanç, imaja zarar verme gibi nedenlerle gizlenme egilimindedir. Saglik hizmetlerinde siddeti anlamaya yönelik normatif yaklasimlar yetersiz kalmakta ve sorgulanmaktadir. Ne ölçüde ve ne sebeple olursa olsun, saglik hizmetlerinde siddet kabul edilemez. Ancak bütün dünyada saglikta siddetin varligi da bir gerçektir. Sözgelisi, hemsirelik, dünyada polis memurlarinin ardindan en fazla siddet riski altinda olan ikinci meslek olarak kabul edilmektedir. Hekimlik de son dönemlerde hemsirelik kadar riskli hale gelmistir.” diye konustu. Saglik görevlilerinin birçok sorumlulugu var Prof. Dr. Haydar Sur, saglik hizmeti görevlilerinin yogun çalisma ritmi, bazen adil olmayan sorumluluk ve faaliyet paylasimlari, talepleri karsilamak için yetersiz insan veya malzeme, kati hiyerarsik iliskiler, protokollere, normlara ve rutinlere siki sikiya uyma gibi önemli stres faktörleriyle basa çikma sorumluluklari oldugunu kaydetti. Prof. Dr. Haydar Sur, “Hastalar ve yakinlari ise baski altinda endise ve huzursuzluk duygulariyla, belki agri, hareket kisitliligi vb. zorluklar altinda hizmet almaya çabalamaktadir. Daha önce hiç bilmedikleri birçok kural, ilke ve süreçler karsisinda kendilerine özen gösterilmedigi ve haksizlik yapildigi gibi duygulara kapilabilirler. Hâlbuki hastalarin ve yakinlarinin uygun bir sekilde ve en az zahmet çekerek bu zorluklarla basa çikmasini en çok saglik görevlileri istemekte ve desteklemektedir.” dedi. 2020’nin ilk yarisinda siddet orani %54,9 oldu Bütün bu karmasik durumlar içinde saglik hizmetlerini yönetenlerin gerekli destegi ve kolayligi saglamak, engel faktörlerini ortadan kaldirmak gibi yükümlülükleri bulundugunu ifade eden Prof. Dr. Haydar Sur, sunlari söyledi: “Türkiye’de 2009 yili ve öncesi yüzde 21,2 olan saglik görevlilerinin siddet görme oranlari, 2020 yilinin ilk yarisinda yüzde 54,9 olarak kayitlara geçmistir. Saglik çalisanlarinin yüzde 94,3’ünün meslegini icra ederken çalisma hayati boyunca en az bir kez sözlü ya da fiziksel siddete maruz kaldigi tespit edilmistir. Siddete maruz kalan saglik çalisanlarinin yüzde 59,8’u 10 defa veya daha fazla, yüzde 21,6’si ise 5-10 defa siddet gördügünü belirtmektedir. Mesleklerini icra ederken saglik çalisanlarina uygulanan sözlü siddet yüzde 62,7; hem sözlü hem fiziksel siddet yüzde 35,9 oranindadir. Güvenlik güçlerinin yasadiklari ayri tutulursa, saglik kuruluslari diger is yerlerine göre siddete ugrama yönünden 16 kat daha riskli bulunmustur.” Siddet en fazla erkek hasta yakinlari tarafindan gerçeklestiriliyor Prof. Dr. Haydar Sur, siddet arastirmalarinin sistematik taramasinda ortaya çikan verilere de isaret ederek su bilgileri verdi: - Siddet türlerinin en fazla erkek hasta yakinlari tarafindan gerçeklestirildigi, - Genel olarak sözel siddete ugramada kadinlarin, fiziksel siddete ugramada erkeklerin, hem sözel hem fiziksel siddete ugramada yine kadinlarin ve meslek olarak da hemsirelerin daha riskli gruplar oldugu, - Saldirinin en sik gerçeklestigi yerin acil hizmet birimleri oldugu ve bunu sirasiyla birinci basamak hizmetleri, psikiyatri, cerrahi ve dâhili kliniklerinin izledigi, - Saldirganlarin daha çok erkek ve ruhsal sorunlari olan ve alkol bagimlisi, madde kullanicisi kisilerden olustugu, - En sik saldiri nedeninin organizasyonel sorunlardan kaynaklandigi, - Fiziksel saldirilarda diger saldirilara göre daha çok bildirim yapildigi, - Saldiri sonrasi magdurlarin en çok duygusal ve fizyolojik belirtiler gösterdikleri ve genel olarak yetersiz bas etme düzenekleri kullandiklari belirtilmektedir. Prof. Dr. Haydar Sur, tepki gösterenlerin tepki biçimlerinin sitem etme, arkasindan bedduada bulunma, küfretme düzeyinde sözel kalabilirken fiziksel siddete basvurma düzeyine de geçebildigini kaydetti. Saglik profesyonellerinin is ortaminda iyi korunmasi gerekir Prof. Dr. Haydar Sur, “Zaten evinde, komsusuyla iliskisinde, eglence veya is ortaminda arkadaslariyla iliskisinde, trafikte, maçta, dügünde ilk firsatta siddete basvuran bir toplumun hele saglik hizmeti alma süreci gibi sikintilarla dolu macera içinde siddete basvurmasi olasiligi artmaktadir. Bu nedenle saglik profesyonellerinin is ortaminda çok iyi korunmasi gerekmektedir. Saglik görevlilerini kenara koyarsaniz ortada hizmet diye bir sey kalmaz. Saglik hizmetlerinde siddeti, iyi yönetisim ve iyi iletisim bitirir.” dedi. Afyon HABERI
Yorumlar
Yorum Yap