Türkiye dahil bütün Akdeniz ülkelerinde önemli bir halk sagligi sorunu olan Talasemi, kalitimla geçen, önlenebilir bir kan hastaligidir. Tedavi maliyeti yüksek ve yipratici iken hastaliktan korunma ucuz ve kolaydir. Çocuklarda görülebilecek Talasemi tipleri sunlardir; 1-Tasiyici Tip (Minör): Bu bireyler tamamen sagliklidir ve hafif derecede kansizlik disinda sorunlari olmaz. Demir eksikligi anemisi ile sik karistirilarak gereksiz yere uzun süre demir tedavisi alabilirler. Talesemi tasiyicilarinda herhangi bir tedavi gerekmez. Türkiye’de Talasemi tasiyiciligi % 2,1’dir. 2-Hasta Tip (Majör): Akdeniz Anemisi olarak da bilinir. Bu çocuklar kendileri için gerekli hemoglobini yeterli miktarda yapamazlar. Halsizlik, yorgunluk, istahsizlik, huzursuzluk, karaciger ve dalak büyümesi sonucu karin sisligi, sik sik ateslenme, yüz ve kafa kemiklerinden baslayarak kemiklerde degisiklik ve tipik bir yüz görünümü ortaya çikar. 3- 4 ayliktan baslayan, sürekli kan nakli gerektiren çok ciddi bir kan hastaligidir. Özellikle erken yasta (henüz kan nakilleri fazlaca yapilmadan) kemik iligi nakli ile bu hastalar % 70- 80 tam olarak sagliklarina kavusabilmektedir. 3-Hafif Hastalik (Intermedia): Bu tiptekiler tasiyicilar gibi tamamen saglikli olmayan, hastalik belirtileri genellikle ileri yaslarda baslayan, kan gereksinimleri daha az olan kisiler olup, hastaligin hafif tipidir. Talasemi tasiyiciligi ebeveynlerden çocuklara geçebilir, kalitsaldir ve yasam boyu da devam eder. Talasemi tasiyicilarinin büyük çogunlugu bu hastaligi tasidiklarini bilmezler; ancak Talasemi Majörlü bir çocuk sahibi olduklarinda ya da özel kan testini yaptirdiklarinda ögrenirler. Bu test evlilikten önce mutlaka yapilmalidir. Bu test ile amaç, evlenmeyi engellemek degil, tasiyicilari saptayip hasta çocuklar dogmasini önlemektir. Türkiye’de akraba evliliklerinin fazla olmasi ve akraba evliliklerinin % 70’ inin 1. derece akrabalar arasinda yapilmasi, evlilik öncesi tarama testleri ile yeni hasta dogumunun engellenebilmesi ve koruyucu hekimlik hizmetleri ile diger ülkelerde kat edilen mesafeler göz önüne alinarak Hemoglobinopati Kontrol Programi baslatilmistir. Hemoglobinopatiler konusunda egitim hizmetinin yani sira, tasiyici ve toplum taramasi, evlilik öncesi çiftlere tarama ve genetik rehberlik hizmetleri verilmektedir. Müdürlügümüz tüm bu hizmetleri ücretsiz olarak saglamaktadir. Çalismalarimizin nihai amaci çocuklarimizin saglikli ve uzun bir yasam sürmelerini saglamaktir. UNUTMAYINIZ ! ** Talasemi evlilige engel degildir. ** Talasemi tasiyiciligi, bir hastalik degildir ve hastaliga dönüsmez. ** Talasemi bulasici bir hastalik degildir. ** Talasemi tasiyiciligi kalitsal bir özelliktir. ** Talasemi testi yaptirmak için, aile hekimlerinize basvurunuz. ** Saglikli bir çocuk sahibi olmak için evlilik öncesi mutlaka Talasemi testi yaptiriniz. ** Evlenecek çiftlerin bu testi yaptirmalari Saglik Bakanligimizin Hemoglobinopati Tarama Programi çerçevesinde zorunludur. ** Talasemi; toplum egitimi, evlilik öncesi tarama ve dogum öncesi tani testleri ile önlenebilen bir hastaliktir. Önemli bir halk sagligi sorunu olan Talasemi hastaligi ve tasiyiciligi hakkinda ayrintili bilgileri Müdürlügümüze bagli Bulasici Olmayan Hastaliklar, Programlar ve Kanser Subesi, Toplum Sagligi Merkezleri ve Aile Sagligi Merkezlerinden alabilir; hem kendinizin hem de çocuklarinizin Talasemi taramasini ücretsiz olarak yaptirabilirsiniz; saglikli iseniz hastalara destek olmak için kan bagisinda bulunabilirsiniz. Uzm. Dr. Serhat KORKMAZ Il Saglik Müdür Afyon HABERI
Yorumlar
Yorum Yap