Gözden kaçırmayın

Afyon'da Sağlık Çalışmalarının Gelişimi: Göğüs Hastalıkları Alanında Yeni Adımlar.Afyon'da Sağlık Çalışmalarının Gelişimi: Göğüs Hastalıkları Alanında Yeni Adımlar.

Yaslilik döneminde bazen kisi kendini huzursuz, yalniz hissedebiliyor, çevresine faydali olmadigini düsünebiliyor. Yaslilik kisiye beraberinde sosyal, saglik ve fiziksel aktivite gibi farkli alanlarda sinirlamalar da getirebiliyor. Bu da kisiyi psikolojik açidan yipratabiliyor. Yasliligin kisinin önemsiz oldugunu göstermediginin altini çizen DoktorTakvimi.com uzmanlarindan Uzm. Psk. Dan. Suna Basmaci, “Kendi sinirlarimizi kabul edip, yeni rollere ve degisen durumlara açik olup bunlari kabullenmek, yaslilik dönemimizde yasadigimiz kaygilarin azalmasina da yardimci olabilir”   Yaslanma, yetiskinlik uzadikça yasamin ilerleyen dönemlerinde fiziksel ve psikolojik degisikliklerin meydana geldigi bir asama olarak tanimlaniyor. Genel olarak yaslilik tanimlamada vücudumuzdaki fizyolojik degisiklikler, psikososyal faktörler, kronoloji gibi farkli kriterlerin de dikkate alindigi bir dönem olarak kabul ediliyor. DoktorTakvimi.com uzmanlarindan Uzm. Psk. Dan. Suna Basmaci, yaslanmanin hayatin zorluklarini beraberinde getirdigini, bununla beraber kisilerin bazen zihinsel olarak saglikli ve güçlü kalmakta zorlanabilecegini hatirlatiyor. Yaslilik döneminde huzur ve pismanlik arasinda bir çatismanin tetiklenebilecegini belirten Uzm. Psk. Dan. Basmaci, “Bu zamana kadar kendini tamamlayan insan daha önceki koydugu hedeflere ulasmis, geçmisinde yaptiklarindan pisman olmaz. Huzursuzluk yasayan birey ise keskeler ile yasamaya devam eden, eriskinlik döneminde yapamadiklarindan dolayi pismanlik yasar” diyor.    Yaslilik döneminde yeni rollere açik olup bunlari kabullenmek gerek Uzm. Psk. Dan. Basmaci, yaslanmanin tipki çocukluk ve ergenlik dönemimiz gibi dogal bir süreç oldugu için, yaslilik sürecini kabul etmemenin depresyon ve kaygi sorunlarini da yaninda getirebileceginin altini çiziyor. Yaslilik dönemiyle beraber sorumluluklarimiz, islevsel yeteneklerimizde azalabiliyor. Bu dönemde kisinin artik eskisi kadar önemsenmedigini, çevresindeki insanlara yardimci olamadigini düsünüp, yalnizlasmis hissedebilecegini anlatan Uzm. Psk. Dan. Basmaci, sözlerini söyle sürdürüyor: “Bir olay yasadigimizda, bizi üzen olayin kendisi degil! Aslinda olaya yükledigimiz anlam, düsünceler bizi üzüyor. Örnegin; emekliye ayrilmis bir birey artik eskisi kadar torunlarina yardimci olamayacagini, birlikte az vakit geçirdiklerini, yaninda olamayacagini düsünüp, üzüntü ruh haline girebilir. Yaslilikla birlikte torunlariyla birlikte fiziksel aktivite olarak çok zaman geçirememesi, torunlarinda büyüdügü için yardim istedigi konular degismis olabilir. Torunlarinin sorunlari oldugunda dinlemek, karar almalarinda yardimci olmak, geçmiste kendi yasadigimiz deneyimlere göre yol göstermek de aslinda bir yardim etme biçimidir. Sadece insanlara yardim etme yöntemimiz degismekle birlikte, bu bizim önemsiz oldugumuzu ve insanlara yardim edemeyecegimizi göstermez. Kendi sinirlarimizi kabul edip, yeni rollere ve degisen durumlara açik olup bunlari kabullenmek, yaslilik dönemimizde yasadigimiz kaygilarin azalmasina da yardimci olabilir.”   Endiselerle bas edemiyorsaniz, bir uzmandan destek alin Yaslanmak ekonomik, sosyal, saglik ve fiziksel aktivite olarak da kisiye bir sinirlama getirebiliyor. Emekli olan bir bireyin eski arkadas çevresi azalip yalnizlasabiliyor. DoktorTakvimi.com uzmanlarindan Uzm. Psk. Dan. Suna Basmaci, böyle durumlarda kisinin ailesiyle daha çok zaman geçirip, yeni aktivitelere baslayip veya hobiler edinip yeni insanlarla tanisip beraber zaman geçirebilecegini söylüyor. Uzm. Psk. Dan. Basmaci, “Eskisi kadar insanlara yardimci olamadiginizi düsünüyorsaniz gönüllü isler yapip, yasantisal deneyimlerinizle insanlara yardimci olabilirseniz. Eskisi kadar yogun fiziksel aktivite yapamiyorsaniz, düzenli yürüyüsler, yoga, egzersizler yaparak fiziksel olarak aktif kalabilirsiniz. Önemli olan yaslilikla beraber yapamadigimiz seylere üzülmek yerine sinirlarimizi kabul edip, eskiden yaptiginiz aktiviteleri neyle degistirebileceginizi bulup, yapmaya devam etmek. Eger is hayatiniz, kariyeriniz hayatinizda büyük bir yer tutuyorsa ve bunu artik yapamiyorsaniz, özgüveniniz düsüp üzüntü yasayabilirsiniz. Is hayatinizin yerine geçebilecek yeniliklere açik olup, yeni bir aktivite bulana kadar yeni seyler deneyebilirsiniz.     Psikolojiyi kuvvetlendirecek altin degerinde 10 öneri Yas ilerledikçe hareketliligin de yavasladigini hatirlatan Uzm. Psk. Dan. Basmaci, özellikle 60 yas üstü kisilerin sosyallesmekten uzaklasip yalniz kalabileceginin altini çiziyor. Sevilen insanlarin veya esin ölümünün, o kisiyi daha da yalnizliga sürükleyebilecegini söyleyen Basmaci, bu dönemde psikolojiyi kuvvetlendirebilecek önerilerini söyle siraliyor:   Egzersiz yapmak: Yaslanmayla beraber fiziksel hareketlerde de azalmalar olur. Ancak gençlik hatta çocukluk çaginin ilk baslarindan itibaren düzenli egzersiz yapan kisilerde, yaslanma sürecinde de fiziksel olarak gerilesme daha az olur. Günlük gazete okumak: Birçok yasli birey gündemi pek fazla takip etmez. Aksine günlük hayati takip etmek, siyaseti takip etmek, gündemi takip etmek, kisiyi zihinsel olarak da dinç bir sekilde tutar. Bunamayi geciktirir. Insanlarla iliskiyi devam ettirmek: Eski çalistiginiz yere bazen ugramak, arkadaslarinizla sosyallesmek sizi hayatin içinde tutacak ve dinç hissettirecektir. Gönüllü islerle ugrasmak: Belli bir yas itibariyla hayatta kazandiginiz deneyimleri baskalarina aktarip insanlara yardimci olmak, size ise yarar bir insan oldugunuzu daha da fazla hissettirir. Disarida vakit geçirmek: Birçok yasli çesitli nedenlerle evden pek çikmayi istemez. Oysa disari çikip dolasmak, yeni birçok uyarana maruz kalmayi saglar. Bu da o kisiyi oldukça hazir ve zinde tutar. Beslenmeye devam etmek: Sagliga dikkat etmek ve hastalanmamak için en önemli yol beslenme düzenine dikkat etmektir. Gençlerle sohbet etmek: Gençlerle görüsmek ve iletisim kurmak, o kisiyi hayatin içinde kalmaya tesvik eder. Hobi edinmek: Özellikle emekli olan insanlar üretmeye daha fazla aliskindirlar. Bir anda üretimi devam ettirmemek ise yaramazlik hissi olusturur. Bunlardan dolayi mutlaka ugrasacak bir alan olmali. Seyahat etmek: Ekonominiz el verdikçe seyahat etmek, yeni yerleri kesfetmek kisinin ögrenme ihtiyacini diri tutar. Yasadiginiz sehri gezmek: Birçok kentte yaslilarin belediye otobüsüyle ücretsiz seyahat gibi olanaklari vardir. Kisinin kendi mahallesinden çikip bir baska mahalleye gitmesi çevresel temasi arttirir ve zihinsel fonksiyonlari diri tutar. Afyon HABERI