Gözden kaçırmayın

Afyon'da Sağlık Çalışmalarının Gelişimi: Göğüs Hastalıkları Alanında Yeni Adımlar.Afyon'da Sağlık Çalışmalarının Gelişimi: Göğüs Hastalıkları Alanında Yeni Adımlar.

Bu öneriler yasamsal öneme sahip! Ilk anda neler yapmali, nelerden kaçinmali? Yaz mevsimi tüm güzellikleriyle gelse de hava sicakliklarindaki artis ile tatil sezonunun açilmasi nedeniyle dogada ve denizde daha fazla zaman geçirmemiz, birtakim tehlikeleri de beraberinde getiriyor. Yaz aylarinda günes çarpmasi, böcek isiriklari, suda bogulma ve burun kanamalari en sik görülen sorunlar arasinda ilk siralarda yer aliyor. Özelikle çocuklar, yaslilar, kronik hastaliklari olanlar ve hamileler, bagisiklik sistemleri ile vücut sivi-elektrolit dengelerinin daha hassas olmasi nedeniyle daha fazla risk altindalar!  Acibadem International Hastanesi Acil Servis Sorumlu Hekimi Dr. Ridvan Acar,  yaz mevsiminde sikça karsilasilan bu sorunlarda ilk yardimin dogru yapilmasinin yasamsal önem tasidigina dikkat çekerek, “Ilk yardim uygulamalari saglik personeli gelene kadar bilinçli bir sekilde uygulandiginda hayat kurtarabiliyor. Örnegin suda bogulmada, egitim almis kisiler tarafindan temel yasam destegi saglanirsa, kisinin kurtulmasi olasidir. Veya yilan isirmalarinda ilk yardim uygularken isirilan yeri emmek gibi yapacagimiz bir hata bize ve hastaya ölümcül bir zarar verebiliyor.'' diyor.  Acibadem International Hastanesi Acil Servis Sorumlu Hekimi Dr. Ridvan Acar,  yaz aylarinda sik görülen sorunlarda neler yapilmasi gerektigini anlatti; önemli öneriler ve uyarilarda bulundu!    GÜNES ÇARPMASI Yaz aylarinda günes altinda uzun süre kalmak; günes çarpmasi, günes yaniklari, bazi cilt hastaliklarinin alevlenmesi, uzun dönemde ise cildin yaslanmasi ile cilt kanseri risklerini ortaya çikariyor. Günes çarpmasi; günes isinlarina uzun süre maruz kalmaya bagli olarak bas agrisi, bulanti, bilinç bulanikligi ve yüksek ates gibi semptomlarla kendini gösteriyor. Tedavide geç kalindiginda kalici karaciger ve böbrek fonksiyonu kayiplarina, hatta ölüme bile yol açabildigi için günes çarpmasina erken müdahale yasamsal önem tasiyor.  Ne yapmali?  Sicak çarpmasinda kisiyi serin bir yere alin ve soguk kompres yapin. Bol sivi tüketip istirahat etmesini saglayin.  Mümkünse ilik dus aldirin. Dus yapamiyorsa bas, koltuk alti ve kasik bölgelerine soguk suyla islatilmis bez yerlestirin. Bu kompresi 20 dakika düzenli olarak uygulayin.  Buna ragmen durumunda degisiklik görülmüyorsa, kusma ihtimaline karsi yan yatirip zaman kaybetmeden saglik kurulusuna basvurun veya tibbi yardim çagirin.    BÖCEK ISIRMALARI  Yaz aylarinda sik görülen sorunlardan biri de böcek isirmalari oluyor. Ülkemizde en sik sivrisinekler, arilar ve kene isirmalari görülüyor. Böcek isiriklari ciltte kizariklik ve döküntü olusmasina yol açiyor . Bunlar agrili olabiliyor, bazen de çok kasinabiliyor. Ayrica enfeksiyonlar da gelisebiliyor. Böcek isiriklarinda bazi kisilerde hafif bir alerjik reaksiyon oluyor; isirigin etrafindaki genis bir alan sisiyor, kizariyor ve agrili hale geliyor. Alerjik bünyeli kisilerde ise solunum güçlügü, bas dönmesi ve yüzde sisme gibi ciddi bir alerjik reaksiyon meydana gelebiliyor, bu durum acil tibbi tedavi gerektiriyor. Dr. Ridvan Acar, isirilan bölgede irin ve apse gibi iltihap belirtileri varsa ve bunlar 2 gün içinde geçmemisse zaman kaybetmeden hastaneye basvurmaniz gerektigi uyarisinda bulunarak, “Zira bu durum böcegin zehirli olabilecegine ve enfeksiyona isaret edebiliyor, tedavide geç kalindiginda da tehlike arz ediyor” diyor.  Ne yapmali?  Böcek sokmalarinda: Böcek ciltte ise öncelikle böcegi steril bir cimbizla uzaklastirin. Sonrasinda bölgeyi sabun ve suyla yikayin. En az 10 dakika boyunca soguk kompres yapmak ve mümkünse isirilan bölgeyi yukariya kaldirmak, olusan sisligi azaltmaya yardimci olacaktir. Enfeksiyon riskini azaltmak için bölgeyi tahris etmekten de kaçinin.  Ari sokmalarinda: Yapmaniz gereken ilk sey, arinin ignesini hemen çikarmak olmali . Hizli müdahale sayesinde igneden salinan zehrin yayilmasinin önüne geçilecegi için olusabilecek reaksiyonlarin siddetlenmesi engelleniyor. Ancak dikkat! Igneyi cildi sikarak çikarmak daha fazla zehrin vücuda yayilmasina neden olabiliyor. Igneyi çikardiktan sonra sorunlu bölgeyi cildi rahatlatmasi, kir ile varsa zehrin bölgeden temizlenmesi için soguk su ve sabunla yikayin. Zehrin vücut tarafindan daha az emilmesi ve sisligin hafiflemesi amaciyla sorunlu bölgeye buz kompresi yapabilirsiniz. Buzu havluya sardiktan sonra isirilan bölgede 20 dakika boyunca bekletin. Ayrica isirilan bölge kol veya bacaginiz ise agri ve sisligin hafiflemesi için bu bölgeyi yüksekte tutmanizda fayda var.  Kene isirmalarinda: Keneyi vücuttan çikarmayin, üzerine herhangi bir sey dökmeyin ve öldürmeye çalismayin. Dr. Ridvan Acar, kene isiriklarinda herhangi bir sikayet olmasa bile hiçbir müdahalede bulunmadan ve zaman kaybetmeden en yakin saglik kurulusuna basvurmaniz gerektigine isaret ederek, “Kene çikarma isleminin uzmanlar tarafindan yapilmasi çok önemli, aksi halde bir kismi cilt altinda kalabiliyor ve enfeksiyonun kene salyasi ile aktarilmasi sonucu hayati tehdit eden sorunlara neden olabiliyor.” diyor.    SUDA BOGULMA Bogulma, vücutta dokulara yeterli oksijen gitmemesi sonucu dokularda bozulma meydana gelmesidir. Nefes almada güçlük; gürültülü, hizli ve derin solunum; agizda köpüklenme, yüzde, tirnak ile dudaklarda morarma, genel sikinti hali ve bayilmayla kendini belli ediyor. Dr. Ridvan Acar, suda bogulmada ilk yardimin çok önemli oldugu uyarisinda bulunarak, “Yapilacak müdahale ile kisi hayatta kalabilecegi gibi yanlis ya da geç kalinmis müdahaleyle istenmeyen durumlar olusabiliyor” diyor.  Ne yapmali? Bogulma riski tasiyan kisinin sirtüstü pozisyon almasini saglayin. Çok iyi derecede yüzme bilmiyorsaniz onu yüzerek çikarmaniz sakincali olacaktir. Bu durum sizin de ayni sorunu yasamaniza neden olabilir.  Hizli ve dikkatli bir sekilde sudan çikardiktan sonra solunum ve nabiz kontrolü yapip sirtüstü yatirin.  Müdahale ederken bas ya da gövdede bir kirilma riskine karsi basini çok fazla arkaya itmeyin. Solunumunu engelleyecek materyaller varsa üzerinden çikarin. Islak kiyafetlerini çikarip üzerini kuru bir örtüyle örtün.  112’yi arayarak yardim isteyin. 20-30 dakika geçse bile yapay solunumla kisinin soluk vermesi saglaniyor. Saglik ekipleri gelinceye dek düzenli olarak yapay solunum yapin.    BURUN KANAMALARI Kuru ve sicak hava sartlari burun kanamasi riskini artiriyor. Burun damarlarinin belirgin ve çok yüzeysel oldugu kisilerde siddetli sümkürülmesi ve kurcalanmasiyla burun kolayca kanayabiliyor. Dr. Ridvan Acar, burun kanamasindan korunmak için kan sulandirici ilaç kullaniyorsaniz, kalp ve tansiyon sorununuz varsa, günün en sicak saatlerinde mümkün oldugunca günese çikmamaniz gerektigine dikkat çekiyor.  Ne yapmali?  Bol soguk su çekerek içeride hiç pihti kalmayacak sekilde burnunuzu yikayin.  Dik oturup ve basinizi hafif öne egip parmaklarinizla burun kanatlarina 5-10 dakika baski uygulayin.  Kanama nedeni siklikla tansiyon yüksekligi oldugu için kan basincinizi ölçün. Kanama kontrol altina alinamadiysa hastaneye basvurun. Afyon HABERI